De 5 meest voorkomende oorzaken van schouderpijn – en wat je eraan kunt doen

Heb je regelmatig pijn in je schouder bij bewegen, tillen of slapen? Dan ben je niet de enige. Schouderklachten zijn na lage rugpijn de meest voorkomende klachten van het bewegingsapparaat. Toch blijft de oorzaak vaak onduidelijk. Is het de pees? De slijmbeurs? Een verkeerde beweging?

In deze blog leg ik je uit wat de vijf meest voorkomende oorzaken van schouderpijn zijn, hoe je ze herkent, en – belangrijker – wat je eraan kunt doen. Zo weet je waar je staat en hoe je gericht kunt werken aan herstel.

1. Rotator cuff overbelasting of tendinopathie

De meest voorkomende oorzaak van schouderpijn is rotator cuff gerelateerde schouderpijn (RCRSP). De rotator cuff is een groep van vier pezen die je schouderkop in de kom houdt tijdens beweging. Deze pezen kunnen overbelast of geïrriteerd raken door:

• Herhaalde bewegingen boven schouderhoogte (sport, werk)
• Sluipende overbelasting zonder rust
• Verkeerde houding of slechte spiercontrole

Klachten:

• Pijn aan de zijkant of voorkant van de schouder
• Pijn bij tillen, heffen of reiken
• Nachtelijke pijn bij liggen op de schouder

Wat helpt:
Een oefenprogramma gericht op het versterken en coördineren van de rotator cuff en schouderbladspieren, met progressieve opbouw van belasting. Rust alléén is niet genoeg.

2. Beweging vermijden door angst of onzekerheid

Veel mensen met schouderklachten ontwikkelen onbewust bewegingsangst. Ze durven hun arm minder te gebruiken, uit angst iets kapot te maken. Hierdoor:

• Worden spieren zwakker
• Verslechtert de controle over de beweging
• Neemt het vertrouwen af in de schouder

Klachten:

• Je voelt je onzeker of gespannen bij beweging
• Je beweegt “voorzichtig” of asymmetrisch
• Pijn lijkt erger te worden ondanks rust

Wat helpt:
Pijneducatie en laagdrempelig oefenen. Inzicht in het pijnsysteem helpt je begrijpen dat pijn niet altijd schade betekent. Met kleine, veilige bewegingen bouw je vertrouwen én controle op.

3. Slechte samenwerking in de schouderketen

Je schouder werkt nooit alleen. Als je rompstabiliteit, core of schouderbladbeweging niet goed meedoen, raakt je schouder sneller overbelast. Denk aan:

• Een stijve bovenrug
• Slechte rompcontrole
• Slecht meebewegend schouderblad (scapula dyskinesie)

Klachten:

• Pijn bij sporten of tillen
• Een ‘instabiel’ gevoel bij dynamische bewegingen
• Vermoeidheid of spanning na lichte belasting

Wat helpt:
Oefeningen gericht op het verbeteren van de samenwerking tussen romp, schouderblad en arm. Dit noemen we ‘trainen van de keten’. Denk aan landmine presses, wall slides, of rotaties met rompstabiliteit.

4. Te snelle opbouw van belasting

Pezen passen zich langzaam aan. Als je in korte tijd te veel doet (bijvoorbeeld starten met CrossFit, tennissen of bovenhands werk), kun je last krijgen van overbelasting. Vooral als je:

• Geen hersteltijd inbouwt
• Spieren nog onvoldoende voorbereid zijn
• Geen progressieve opbouw volgt

Klachten:

• Pijn tijdens of na activiteit
• Geleidelijke toename van klachten
• Stijfheid de volgende ochtend

Wat helpt:
Gedoseerde opbouw van belasting, met aandacht voor herstel. Start met rustige, gecontroleerde oefeningen binnen je pijngrens. Let op signalen van overbelasting en pas je trainingsschema aan.

5. Verhoogde gevoeligheid van het zenuwstelsel (sensitisatie)

Langdurige schouderpijn kan je zenuwstelsel gevoeliger maken. We noemen dit centrale sensitisatie. Je hersenen geven dan pijnsignalen af bij normale, onschuldige bewegingen.

Klachten:

• Pijn zonder duidelijke oorzaak
• Geen afwijking op echo of MRI
• Overgevoeligheid voor beweging of aanraking

Wat helpt:
Educatie over het pijnsysteem, gecombineerd met stapsgewijs oefenen. Belangrijk is om binnen veilige grenzen te bewegen en geleidelijk weer vertrouwen op te bouwen in je schouder.

Wanneer is schouderpijn wél reden voor extra onderzoek?

In >99% van de gevallen is schouderpijn onschuldig en goed te behandelen zonder operatie of injectie. Maar in enkele gevallen is verwijzing wel verstandig:

• Je hebt een val of trauma gehad met mogelijk botletsel
• Je hebt 's nachts pijn die je wakker houdt in combinatie met koorts of ziekte
• Je hebt snel progressief krachtsverlies of tintelingen in de hele arm
• Je hebt onverklaard gewichtsverlies of je voelt je ziek

Bij twijfel: raadpleeg je huisarts of neem contact op met een gespecialiseerde fysiotherapeut.

Conclusie: begrijp je klacht, herstel met vertrouwen

De meeste schouderklachten ontstaan door een combinatie van factoren:

• Peesbelasting
• Bewegingsstrategie
• Angst of onzekerheid
• Slechte samenwerking in de keten
• Te snelle belasting

Maar dat betekent ook: er is heel veel wat je wél kunt doen.

Een goed oefenprogramma:
 ✅ Legt je uit wat er gebeurt
 ✅ Geeft je vertrouwen in je lijf
 ✅ Bouwt de belasting op maat op
 ✅ Laat je zélf regie nemen over herstel

Wil je hiermee aan de slag?

In mijn programma leer je:

• Hoe je je schouder stap voor stap sterker maakt
• Hoe je voorkomt dat de pijn terugkomt
• Waarom je weer op je lijf kunt vertrouwen

👉 Ontdek het schouderprogramma >

Bronnen

• Lewis, J. (2015). Rotator cuff related shoulder pain. British Journal of Sports Medicine.
• Littlewood, C. et al. (2020). Physiotherapy compared to surgery for rotator cuff disease. BJSM.
• Louw, A. et al. (2011). The efficacy of pain neuroscience education. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation.
• Karjalainen, T. et al. (2019). Subacromial decompression surgery review. Cochrane Database.
• Teunis, T. et al. (2014). Asymptomatic rotator cuff tears. Journal of Shoulder and Elbow Surgery.