Pijn in de bovenarm – waarom de oorzaak bijna altijd in je schouder zit

Heb je last van een zeurende of stekende pijn aan de voorkant of zijkant van je bovenarm? Voelt het alsof er iets in je arm zelf zit, terwijl je niets raars hebt gedaan? Dan is de kans groot dat de pijn helemaal niet uit je arm komt – maar uit je schouder.

In deze blog leg ik als sportfysiotherapeut uit waarom bovenarmpijn vaak voortkomt uit schouderklachten, en in het bijzonder uit de pezen van de rotator cuff. Je ontdekt hoe dit werkt, hoe je het herkent, en vooral wat je eraan kunt doen.

Wat is bovenarmpijn?

Bovenarmpijn voel je meestal:

• Aan de voorkant van je bovenarm (bijvoorbeeld bij een bicepspeesprobleem)
• Aan de zijkant van je bovenarm, halverwege de schouder en de elleboog
• Soms aan de achterkant van de arm, maar dat is zeldzamer

De pijn kan scherp zijn bij bewegen, dof in rust, of juist uitstralend bij reiken, tillen of liggen. Veel mensen denken dat het iets met de spier zelf te maken heeft. Maar dat is meestal niet het geval.

Waarom komt bovenarmpijn vaak uit de schouder?

De meeste bovenarmpijn is ‘referred pain’: uitstralende pijn vanuit een andere structuur. In dit geval vanuit de schouder, en dan met name de:

• Rotator cuff pezen
  
• Bursa subacromialis (slijmbeurs)
• Bicepspees (loopt door het schoudergewricht)
• Gewrichtskapsel van de schouder
  

Omdat deze structuren door zenuwen worden aangestuurd die ook signalen afgeven in de bovenarm, kun je pijn voelen op een plek waar niets beschadigd is. Dat is normaal – en tegelijk verwarrend.

Belangrijk om te weten: je kunt duidelijke pijn in je bovenarm voelen, terwijl daar niets mis is op de echo of MRI.

Waarom is de zijkant van de bovenarm zo’n typische plek?

De zijkant van je bovenarm – zo’n 10 tot 15 cm onder het schoudergewricht – is een veelvoorkomende plek waar pijn wordt ‘voorgevoeld’. Dat komt door:

• Uiteinden van zenuwvertakkingen die daar signalen projecteren
• De verbinding van de supraspinatuspees, die vaak betrokken is bij rotator cuff klachten
• Druk op de pezen en slijmbeurs bij bewegingen zoals heffen, reiken of liggen

Hierdoor ontstaat er een uitstralend patroon, zonder dat de bovenarm zelf beschadigd is.

Typische klachten bij rotator cuff gerelateerde bovenarmpijn

Herken je je in één of meerdere van de volgende situaties?

• Pijn bij het optillen van je arm, vooral tussen 60 en 120 graden
• Pijn bij reiken naar voren of opzij
  
• Pijn bij tillen, ook van lichte voorwerpen zoals een tas
• Pijn die verergert bij belasting, maar afneemt in rust
• Nachtelijke pijn bij liggen op de schouder
  
• Een zeurend of drukkend gevoel in je bovenarm, dat niet verandert bij spieractivatie

Dan is de kans groot dat je te maken hebt met rotator cuff gerelateerde schouderpijn (RCRSP).

Hoe weet je dat het niet “uit je arm” komt?

Een paar signalen dat je bovenarm geen eigen oorzaak heeft:

• De pijn volgt bewegingen van de schouder, niet van de elleboog
• De pijn komt op bij specifieke schouderposities, zoals heffen of draaien
• Er is geen krachtverlies in de arm zelf, maar eerder een gevoel van instabiliteit of ‘slapheid’
• Er zijn geen huidveranderingen, zwelling of duidelijke drukplekken op de arm zelf

En belangrijk: de meeste mensen met deze klachten hebben een volledig normale bovenarm bij lichamelijk onderzoek en op beeldvorming. De oorsprong ligt dieper – in de schouderregio.

Wat laat onderzoek zien?

• 80% van de mensen met rotator cuff tendinopathie ervaart uitstralende pijn naar de bovenarm
• Pijn aan de zijkant van de bovenarm wordt in veel onderzoeken genoemd als typisch referentiegebied bij schouderklachten
• Pijn in de bovenarm zonder trauma, zwelling of spierletsel is zelden een lokaal probleem

Bron: Lewis, 2016; Littlewood et al., 2020; KNGF-richtlijn Schouderklachten

Wat moet je niet doen?

Als je langdurig bovenarmpijn hebt zonder duidelijke oorzaak:

• Niet blijven masseren of ‘losmaken’ van de bovenarm zelf – dat behandelt het gevolg, niet de oorzaak
• Niet fixeren op de plek van de pijn – focus op de beweging en de keten
• Niet afwachten in de hoop dat het vanzelf weggaat – het vraagt om een actieve aanpak

Wat helpt dan wél?

1. Begrijpen waar de pijn vandaan komt

Als je weet dat de pijn geen signaal is van schade in je bovenarm, maar een gevolg van disfunctie in je schouder, kun je anders gaan kijken naar de klacht. Je leert dat bewegen veilig is – en dat rust houden averechts kan werken.

2. Starten met gerichte, pijnarme schouderbewegingen

Je begint met oefenvormen die gericht zijn op:

• Spieractivatie van de rotator cuff
• Controle van het schouderblad
  
• Verbetering van coördinatie tussen schouder, romp en arm

Hierbij hoeft de arm niet direct boven het hoofd. Het doel is om het systeem te heractiveren.

3. Opbouwen van functionele kracht

Naarmate de pijn afneemt en het vertrouwen toeneemt, voeg je steeds meer functionele belasting toe. Denk aan:

• Reiken met gecontroleerde beweging
• Tillen met ondersteuning van de romp
• Stabiliteit bij alledaagse taken

Niet de intensiteit is het doel, maar de progressie.

4. Kalmeren van het zenuwstelsel

Als de pijn langere tijd aanwezig is, kan het zenuwstelsel overgevoelig zijn geworden. Gerichte informatie over pijn (pijneducatie) en rustige beweging helpen om dit te reguleren.

Wanneer is aanvullend onderzoek nodig?

Toch is het goed om alert te blijven bij:

• Pijn die ’s nachts niet beïnvloedbaar is door houding of rust
• Pijn in combinatie met krachtsverlies, tintelingen of gevoelloosheid
• Een recente val of trauma met blijvende pijn
• Zwelling, roodheid of warmte in de bovenarm

In die gevallen is overleg met een arts of fysiotherapeut verstandig.

Conclusie

Pijn in je bovenarm komt bijna altijd uit je schouder. Het voelt als een klacht in je arm, maar de oorzaak ligt vaak in een overbelaste of slecht functionerende rotator cuff. Dat is geen reden tot paniek – maar juist een kans om te herstellen zonder operaties, injecties of eindeloze rust.

Als je leert begrijpen waar de pijn vandaan komt en hoe je je schouder opnieuw belastbaar maakt, kun je de uitstralende pijn aanpakken bij de bron.

Wil je dit aanpakken bij de oorzaak?

In mijn online programma leer je:

• Hoe je rotator cuff klachten herkent en aanpakt
• Hoe je schouder weer functioneert zonder angst of pijn
• Hoe je uitstralende pijn in je bovenarm kunt verminderen – zonder te forceren

Ontdek het programma >

Bronnen

• Lewis, J. (2016). Rotator cuff related shoulder pain: Assessment, management and uncertainties. British Journal of Sports Medicine.
  
• Littlewood, C., et al. (2020). Conservative management of rotator cuff tendinopathy. BJSM.
  
• Karjalainen, T., et al. (2019). Surgery vs conservative care in rotator cuff disease. Cochrane Database.
  
• KNGF-richtlijn Schouderklachten (2022)