Waarom je schouderpijn ineens erger wordt – ook als je niets geks deed
Je bent al weken of maanden bezig met je herstel. Het ging eigenlijk best goed. Totdat het ineens weer misgaat. Je schouder voelt strakker, pijnlijker, minder betrouwbaar. Maar je hebt geen rare beweging gemaakt, niets getild, niet gesport. Hoe kan dat?
In deze blog leg ik als sportfysiotherapeut uit waarom schouderpijn soms plots verergert zonder duidelijke aanleiding, wat daar fysiologisch achter zit, en – belangrijker – wat je dan het beste kunt doen. Je leest waarom dit normaal is, waarom het niet betekent dat je “terug bij af” bent, en hoe je weer vooruit kunt.
Terugval zonder trauma – komt dat vaak voor?
Ja. Bij rotator cuff gerelateerde schouderklachten (RCRSP) komt terugval of verergering regelmatig voor, zelfs bij mensen die trouw oefenen. De pijn lijkt soms onvoorspelbaar. Je kunt denken:
- “Ik heb het blijkbaar toch verkeerd gedaan”
- “Misschien is er iets gescheurd”
- “Alles voor niks geweest…”
Toch betekent een toename van pijn niet dat je iets beschadigd hebt. Het is een normaal verschijnsel bij weefselherstel én bij een gevoelig zenuwstelsel.
Waarom verergert pijn zonder schade?
1. Je zenuwstelsel is gevoeliger geworden
Na een periode van pijn kan je centrale zenuwstelsel overgevoelig raken: sensitisatie. Hierdoor reageert je lichaam sterker op normale prikkels. Een lichte beweging of belasting kan dan ineens heviger voelen, zonder dat er iets mis is met je pezen of spieren.
Bron: Smart et al., 2012; Nijs et al., 2014 – centrale sensitisatie in musculoskeletale pijn
2. Pijn = interpretatie, geen meetinstrument
Pijn is geen directe meting van schade, maar een perceptie. Je brein beslist op basis van context, emoties, verwachtingen en eerdere ervaringen of iets “gevaarlijk” is.
Slecht geslapen? Veel stress? Onzekerheid over je herstel? Dan is de kans groter dat je hersenen een onschuldige prikkel toch als pijn interpreteren.
3. Weefselreacties zijn geen rechte lijn
Ook je pezen en spieren reageren niet altijd gelijkmatig. Bij training ontstaat microbeschadiging, die nodig is voor adaptatie. Maar als de balans tussen belasting en herstel niet goed is – bijvoorbeeld door te weinig slaap, voeding of variabele belasting – kan een tijdelijke verergering ontstaan.
Dat is geen schade, maar een normale fysiologische reactie.
Bron: Cook & Purdam, 2012 – continuum model voor tendinopathie
4. Je deed ongemerkt méér dan je dacht
Soms zit de overbelasting in de details:
- Extra tillen of sjouwen (boodschappen, verhuisdozen, vakantie)
- Onbewust vaak boven schouderhoogte gewerkt
- Slechte slaaphouding tijdens een logeerpartij
Niet alles voelt als ‘veel’, maar het telt op.
Wat je beter niet doet bij zo’n terugval
- Alles stilleggen en wachten tot het vanzelf overgaat
Dat verlengt het probleem: spieren worden zwakker, pezen gevoeliger - Je schouder weer helemaal gaan ontzien
Je lichaam leert dan opnieuw dat beweging gevaarlijk is - Te snel, te hard compenseren met andere spieren of houdingen
Dat leidt vaak tot spanning in nek of rug - In paniek raken of denken dat het fout is gegaan
Angst en frustratie versterken het pijnsignaal in je brein
Wat helpt wél bij plotselinge toename van pijn?
1. Begrijp dat terugval normaal is
Herstel is zelden lineair. Er zijn altijd ups en downs. Pijn is een signaal, geen vonnis. Als je weet dat het erbij hoort, raak je minder van slag – en herstel je sneller.
2. Breng je belasting even terug, niet naar nul
Verlaag tijdelijk de oefenintensiteit of het aantal herhalingen, maar stop niet. Kies voor bewegingen die je vertrouwt, zonder forceren. Zo hou je je zenuwstelsel ‘aan’ maar overprikkel je het niet.
3. Werk aan je slaap, voeding en stress
Als het zenuwstelsel gevoeliger is, zijn herstel- en rustfactoren cruciaal. Eén slechte nacht of stressvolle werkdag kan je pijndrempel verlagen.
Bron: Finan et al., 2013 – de relatie tussen slaapkwaliteit en pijngevoeligheid
4. Herpak je opbouw rustig
Zodra je merkt dat de pijn weer afneemt, kun je langzaam verder bouwen waar je gebleven was. Soms moet je een paar stappen terug – maar dat betekent niet dat je opnieuw moet beginnen.
Wat als de pijn aanhoudt?
Zoek hulp als:
- De pijn > 2 weken ongewijzigd hevig blijft
- Je ’s nachts niet kunt slapen ondanks houdingaanpassing
- Je plots veel kracht verliest of niet meer kunt bewegen
- Je koorts, tintelingen of hevige zwelling opmerkt
Maar in verreweg de meeste gevallen is een toename van pijn tijdelijk en onschuldig.
Herken dit patroon?
Veel mensen met terugkerende schouderklachten zitten in een vicieuze cirkel:
- Er is verbetering
- Dan volgt een terugval
- Ze schrikken → stoppen → verliezen kracht
- Klachten blijven bestaan
Het doorbreken van die cirkel vraagt om inzicht, vertrouwen en een structuur die meebeweegt met jouw herstel.
Conclusie
Pijn die ineens verergert hoeft geen teken van schade te zijn. Het is vaak een combinatie van een gevoelig zenuwstelsel, normale weefselreacties en een tijdelijke verstoring van de balans tussen belasting en herstel.
Als je dit begrijpt, weet je dat terugval niet betekent dat je gefaald hebt – maar dat je lichaam een nieuw signaal geeft. En daar kun je op reageren: met rust, beweging en vertrouwen.
Wil je leren omgaan met terugval?
In mijn online programma leer je:
- Waarom schouderpijn soms verergert zonder duidelijke reden
- Hoe je je training tijdelijk aanpast zonder terug te vallen
- Hoe je zenuwstelsel en pezen weer vertrouwen opbouwen
Bronnen
- Cook, J.L. & Purdam, C.R. (2012). Is tendon pathology a continuum? Br J Sports Med.
- Nijs, J. et al. (2014). Treatment of central sensitization in patients with musculoskeletal pain. Phys Ther.
- Smart, K.M. et al. (2012). Mechanisms-based classifications of musculoskeletal pain. Pain.
- Finan, P.H. et al. (2013). The association of sleep and pain. J Pain.
- Lewis, J. (2016). Rotator cuff related shoulder pain. BJSM.
- KNGF-richtlijn Schouderklachten (2022)